Einde voor meerjarig energiecontract met vaste prijzen?
Bij energiereuzen Essent en Eneco kunnen eigenaren van zonnepanelen inmiddels niet meer een meerjarig vast contract voor energie afsluiten. Dat heeft volgens de betrokken partijen te maken met het grote overschot aan duurzame energie dat door huishoudens wordt teruggeleverd aan het net. Alle klanten – en met name klanten zonder zonnepanelen – betalen daar momenteel de prijs voor. Reden genoeg voor Essent en Eneco om voorlopig de meerjarige vaste energiecontracten in de ban te doen. Wat betekent dit voor consument en markt?
Het driejarig energiecontract met een vast bedrag per maand is dus steeds vaker niet beschikbaar voor huishoudens met zonnepanelen. De leveranciers verliezen binnen dergelijke langlopende contracten vaak geld op de klant, en omdat steeds meer huishoudens zonnepanelen hebben, wordt dat een steeds groter probleem. En dus zijn zonnepaneeleigenaren aangewezen op kortlopende contracten; een variabel of dynamisch energiecontract.
Toeslag per zonnepaneel in de maak?
In de zomer van 2023 maakte energiebedrijf Vandebron – dochteronderneming van Essent – bekend dat het voornemens is een maandelijkse toeslag voor het terugleveren van stroom aan het net door te berekenen aan eigenaren van zonnepanelen. Dit zou volgens Vandebron ‘eerlijker zijn’ ten opzichte van de klanten zonder zonnepanelen, die meebetalen aan de vergoeding die wordt gegeven aan klanten voor het terugleveren van energie. Overigens heeft dat proefballonnetje van Vandebron nog geen navolging gevonden op de markt.
Waar kunnen huishoudens met zonnepanelen wél terecht voor energie?
Huishoudens met zonnepanelen zullen nu en in de toekomst steeds vaker aangewezen zijn op kortlopende contracten. En dus meer onzekerheid, toch? Nou, in de praktijk valt dat nog te bezien. Zoals al kort gerefereerd heeft men feitelijk nog twee opties: een variabel of dynamisch energiecontract. De tarieven binnen een variabel energiecontract kunnen door de leverancier meerdere keren per jaar worden gewijzigd, vandaar de onzekerheid.
Het alternatief, een dynamisch energiecontract, brengt vooralsnog minder onzekerheid met zich mee. Zeker wanneer in de voorwaarden opgenomen is dat het contract op ieder moment kosteloos kan worden opgezegd. Daar staat tegenover dat de salderingsregeling ervoor zorgt dat zonnepanelen binnen een dynamisch energiecontract minder lucratief zijn. We bespreken beide contractvormen voor huishoudens met zonnepanelen.
Zonnepanelen en een variabel energiecontract
Binnen een variabel contract verandert er voor eigenaren van zonnepanelen weinig ten opzichte van een vast energiecontract. Je mag nog altijd salderen en doet dit tegen hetzelfde tarief (inclusief belasting) dat je op dat moment betaalt voor de stroom die je afneemt. Voor de teruggeleverde stroom na salderen ontvang je een door de leverancier vastgestelde terugleververgoeding. De variabele tarieven binnen het contract wijzigen normaliter 2 keer per jaar. De energieleverancier mag daarnaast wel de tarieven wijzigen, maar moet daar een aanwijsbare reden voor hebben (lees: substantieel stijgende kosten).
Zonnepanelen en een dynamisch energiecontract
De meeste dynamische energiecontracten die momenteel worden aangeboden zijn direct en kosteloos opzegbaar. Dat betekent dat je als consument op laagdrempelige wijze en bovendien eenvoudig kunt switchen tussen aanbieders. Na de salderingsregeling echter nog volledig van kracht is, is het minder lucratief om een dynamisch energiecontract af te sluiten. Je levert namelijk energie terug tegen actuele marktprijzen, en ontvangt binnen een dynamisch energiecontract dus minder geld voor salderen (prijs is lager naarmate meer stroom wordt teruggeleverd). Bovendien betaal je vaak meer voor de stroom die je even later weer van het energienet moet afnemen.
Zolang je als huishouden met zonnepanelen dus niet 100% onafhankelijk bent van het energienet, is een dynamisch energiecontract minder lucratief. Daar staat tegenover dat een dergelijk contract in de wintermaanden juist wél interessant is. De variabele tarieven stijgen vaak in de herfst- en wintermaanden, terwijl dynamische energietarieven in deze periode juist lager komen te liggen.
Is dynamisch energiecontract de toekomst?
Naarmate meer energieleveranciers het langlopende vaste contract in de ban doen, groeit de vraag naar alternatieven. Het dynamisch energiecontract is zo’n alternatief. Maar, de keuze voor een dynamisch energiecontract is geen simpel één-tweetje. Voordat je hiervoor kiest moeten er een aantal punten overwogen worden. Wat gebeurt er op termijn bijvoorbeeld met de salderingsregeling en hoe zit het met de ontwikkeling van het aantal uren waarop sprake is van een negatieve stroomprijs?
Beide situaties spreken volgens de prognose in het voordeel van een dynamisch energiecontract. De salderingsregeling zal op termijn worden afgebouwd tot nul, terwijl het aantal uren met een negatieve stroomprijs in de komende jaren fors gaat toenemen. Dat heeft dan weer te maken met de aanhoudende druk op het energienet. Het dynamisch energiecontract is in haar huidige vorm dan ook een voordelig alternatief voor de steeds minder aangeboden vaste energiecontracten.
